Een verslag van de EIC Summit 2025, waar Europa’s innovatieambities centraal stonden.

Terwijl de wereldpolitiek kantelt en economische grootmachten als de Verenigde Staten zich steeds verder terugtrekken van internationale samenwerking, stond in Brussel de blik juist opwaarts gericht. Tijdens de EIC Summit 2025 kwamen startups, beleidsmakers, investeerders en wetenschappers samen met één centrale vraag: hoe versterken we Europa’s positie als wereldleider in deep tech en innovatie?

Het antwoord klonk eensgezind en doortastend: door samenwerking, vereenvoudiging en durf. De Summit bood niet alleen reflectie op behaalde successen, maar ook een oproep tot actie om versneld de barrières weg te nemen die Europese innovatie nog te vaak tegenhouden.

Fragmentatie als rem op vooruitgang

De dag begon met een krachtige openingsboodschap: het EIC – European Innovation Council – moet groter, eenvoudiger en impactvoller worden. Deze ambitie klinkt des te dringender tegen de achtergrond van geopolitieke spanningen. Terwijl de VS onder president Trump opnieuw koers zet richting protectionisme en hogere importtarieven, ligt er voor Europa een unieke kans: zich positioneren als de bestemming voor talent, ideeën en innovatie.

In een scherpe fireside chat werd benoemd wat velen al langer voelen: de Europese markt is officieel wel één geheel, maar voelt in de praktijk gefragmenteerd. “Er zijn twee soorten landen in Europa: kleine landen, en landen die nog niet weten dat ze klein zijn,” klonk het treffend uit de mond van Enrico Letta. Samenwerking is geen luxe, maar een noodzaak.

EIC als hefboom voor deep tech

De recente EIC Impact Report 2025 toont dat Europa wel degelijk stappen maakt. De EIC Fund heeft inmiddels meer dan 150 investeringsrondes in startups en mkb-bedrijven voltooid, waarvan 60 alleen al in 2024. Met ruim € 2,6 miljard aan co-investeringen trekt het gemiddeld drie keer zoveel privaat kapitaal aan per geïnvesteerde euro.

Het resultaat: meer dan 70 EIC-ondersteunde bedrijven bereikten de status van ‘centaur’ (waardering > € 100 miljoen), met zes uitschieters boven de € 500 miljoen. En dat blijft niet bij kapitaal: EIC Business Acceleration Services faciliteerden al 230 samenwerkingen tussen bedrijven, investeerders en inkopers. De impact is dus voelbaar én meetbaar.

Het potentieel van inclusiviteit

Toch is er ook werk aan de winkel. Tijdens de uitreiking van de EU Prize for Women Innovators werd benoemd dat de vooruitgang op het gebied van gendergelijkheid traag verloopt. Uit de She Figures 2024 blijkt dat vrouwen in veel sectoren – met name ICT, engineering en de private R&D-sector – structureel ondervertegenwoordigd zijn. Slechts 22% van de onderzoekers in het Europese bedrijfsleven is vrouw, en bij patentaanvragen ligt het aandeel vrouwelijke aanvragers nog steeds rond de 9%.

Commissaris Ekaterina Zaharieva voor Startups, Onderzoek en Innovatie benoemt gendergelijkheid expliciet als één van de vijf prioriteiten binnen haar innovatiebeleid. Maar: echte vooruitgang vereist structurele verandering, inclusief betere voorwaarden voor loopbaanontwikkeling, zeggenschap én financiering.

Een verenigd Europa voor startups: EU Inc.

Een van de krachtigste ideeën die op de Summit weerklonk, was het voorstel voor EU Inc.: een pan-Europese juridische entiteit voor startups, ook wel aangeduid als het “28ste regime”. In plaats van 27 nationale rechtskaders, zouden Europese ondernemers kunnen opereren onder één uniforme set regels – vergelijkbaar met hoe Amerikaanse startups moeiteloos opereren tussen staten.

Het initiatief heeft al politieke steun gekregen van onder meer Ursula von der Leyen, en werd tijdens de Summit gepresenteerd als een “minimum viable product” van wat een startup echt nodig heeft om Europa-breed op te schalen. Want hoewel het huidige landschap innovatief is, is het ook versnipperd. Investeerders geven nu vaak de voorkeur aan landen die ze al kennen – een gemiste kans voor de rest van het continent.

Van woorden naar daden

De Summit eindigde met duidelijke reflecties en vooruitblik: het EIC is een succes, maar moet sneller durven schakelen, meer risico nemen, en sterker inzetten op publieke inkoop naast subsidies. De beleidsmakers riepen op tot nauwere samenwerking tussen steden, nationale contactpunten, en het EIC zelf. En de rol van het bedrijfsleven – zeker in opkomende sectoren zoals AI, defensie en duurzame technologie – werd expliciet genoemd als cruciaal voor de toekomst van de Europese welvaart.

Een toekomst om in te investeren

Wat deze EIC Summit vooral liet zien, is dat Europa barst van het talent en de ambitie. Wat nog ontbreekt is tijd – en een versnelling in beleid. Van het stroomlijnen van wetgeving en evaluaties tot het openstellen van pensioenfondsen voor innovatie-investeringen: de ideeën zijn er, de energie ook.

In een wereld waar anderen muren bouwen, kiest Europa voor bruggen. Voor samenwerking, voor schaalbaarheid, en voor innovatie met maatschappelijke meerwaarde. De EIC Summit 2025 maakte duidelijk: als we het goed aanpakken, dan wordt Europa niet alleen een wereldleider in deep tech – maar ook een baken van vertrouwen, inclusiviteit en duurzame groei.