NWO gaat over tot actie om subsidiedruk te verlagen
Het is een frustratie die bij veel onderzoekers en subsidiefinanciers speelt. Het aantal onderzoeksvoorstellen blijft toenemen, terwijl de kans op financiering de laatste tien jaar is afgenomen. Aanvragen van excellente kwaliteit worden geregeld afgewezen, louter vanwege het ontbreken van financiële middelen. Om deze situatie te verbeteren heeft onderzoeksfinancier NWO, na consultatie met wetenschappers en kennisinstellingen, een reeks maatregelen aangekondigd.
NWO zet rem op aanvragen
In eerste instantie wil NWO nauwer gaan samenwerken met universiteiten om het indienen van aanvragen te stroomlijnen. De laatste jaren hebben kennisinstellingen vaak expliciet of impliciet honorering door NWO gekoppeld aan tenure track (toekomstige carrière van hun personeel), waardoor het aantal aanvragen bij NWO aanzienlijk toenam. NWO wil dat kennisinstellingen kritischer gaan kijken naar wie indient. De doelstelling is dat voortaan juist aanvragers wiens onderzoek goed is ingebed en aansluit bij de prioriteiten van de instelling worden gestimuleerd om aanvragen in te dienen. Als tegenprestatie zal NWO de onderwijsinstellingen uitgebreider inlichten over hoe de beoordeling en de toekenning tot stand zijn gekomen.
Overleg met een expert
Of bel direct naar: 088 495 20 00
Calls worden uitgesteld bij lage slaagkans
Een tweede maatregel die NWO voorstelt, is om een call uit te stellen als wordt verwacht dat het honoreringspercentage lager is dan 25 procent. Nu is de slaagkans slechts de helft hiervan. Een call zou dan pas openen als er voldoende middelen beschikbaar zijn. Welke subsidies onder deze uitstelregel zullen gaan vallen is nog niet duidelijk.
Wel is bekendgemaakt dat de Vernieuwingsimpuls aparte aandacht krijgt met specifieke maatregelen. Het programma wordt gestroomlijnd met het Europese ERC Grant Programme. Geregeld komt het voor dat een onderzoeker een excellente beoordeling ontvangt vanuit het ERC programma, maar het budget niet toelatend is. Door een stroomlijning tussen ERC en NWO kunnen dergelijke excellente onderzoeken toch voorzien worden van financiering, maar dan vanuit de Vernieuwingsimpuls. Praktisch gezien betekent dit dat de deadlines van de programma’s gecoördineerd moeten worden en een aanvrager nog maar één aanvraag hoeft in te dienen. Als tweede maatregel voor de Vernieuwingsimpuls heeft NWO besloten een extra toetsingscriterium in te voeren (een inbeddingsgarantie), zodat er een optimale aansluiting is met de doelstellingen van de gastinstelling.
‘Sand Pit’-model wordt ingezet
Ook onorthodoxe maatregelen gaat NWO uitproberen, zoals het hanteren van het ‘Sand Pit’-model, waarbij aanvragen worden gefinancierd die elementen bevatten van een aantal top scorende consortia. Tezamen met de commissie zal er door de hoog scorende consortia overlegd moeten worden om tot een zeer innovatieve aanvraag te komen. Verder onderzoek is benodigd om te beslissen of er maatregelen komen tegen het zogenaamde ‘Matteüseffect’. Dit houdt in dat een accumulatie van subsidies terechtkomt bij eenzelfde, zeer gerenommeerde wetenschapper. Tevens staat ‘Self Organized Fund Allocation’, voorlopig on hold, waarbij onderzoekers onderling kunnen beslissen wie financiering ontvangt. NWO heeft wel aangegeven deze selectiemogelijkheid in de toekomst te overwegen. NWO kiest uitdrukkelijk niet voor het instellen van loting en quota methoden, aangezien deze opties grote weerstand oproepen bij onderzoekers en universiteiten.
Het is zeer te prijzen dat NWO veel investeert om deze complexe problematiek aan te pakken. Met name een betere coördinatie met de universiteiten en het coördineren van de ERC en Vernieuwingsimpuls programma’s zal de aanvraagdruk mogelijkerwijs verlagen. Het is echter nog niet duidelijk op welke termijn en in welke mate dit effect gaat sorteren.
Structurele oplossing benodigd!
Wat mijns inziens nog niet goed naar voren komt in dit debat is het oplossen van de oorzaak van het probleem. De door NWO genomen maatregelen verzachten wel de problematiek, maar pakken niet de kern van het probleem aan. Dit probleem betreft het niet kunnen financieren van excellent onderzoek door te weinig financiële middelen. Door de gestage groei van het aantal studenten hebben universiteiten de hogere kosten gedeeltelijk moeten compenseren met minder budget voor onderzoek en infrastructuur als gevolg. NWO heeft te kampen met het gegeven dat steeds minder van haar budget vrij besteedbaar is. Het budget is gedeeltelijk gereserveerd voor onder andere Europese samenwerkingsprojecten zoals Horizon 2020.
Voor het nieuwe kabinet zou het financieringstekort voor wetenschappelijk onderzoek een belangrijk speerpunt moeten zijn. Waarborg het excellente talent dat we in wetenschappelijk Nederland hebben door het budget van wetenschap en innovatie te verhogen!
Neem contact op
Of bel direct naar: 088 495 20 00
