Nieuwe verruimde staatssteunregels moeten de groene en digitale transitie versnellen
Bedrijven krijgen soms ‘staatssteun’. Subsidies of het verlagen van prijzen bijvoorbeeld. Staatssteun mag geen invloed hebben op de (Europese) markt, en daarom controleert de Europese Commissie (EC) steunmaatregelen voordat een lidstaat die kan uitvoeren. Op 9 maart 2023 heeft de EC wijzigingen binnen de Algemene Groepsvrijstellingsverordening (AGVV) goedgekeurd die het voor lidstaten makkelijker maakt om steun te verlenen die de groene en digitale transitie van de EU versnellen.
Wat is de Algemene Groepsvrijstellingsverordening?
De AGVV is een Europese wetgeving die lidstaten in staat stelt om steunmaatregelen rechtstreeks uit te voeren, zonder goedkeuring nodig te hebben van de EC. Bepaalde categorieën zijn middels de AGVV vrijgesteld van aanmeldingsverplichting, en daardoor wordt 90% van steunmaatregelen direct uitgevoerd zonder dat daar goedkeuring voor nodig is. Oftewel, meer en sneller resultaten en minder administratieve lasten. Belangrijke categorieën zijn bijvoorbeeld investeringssteun, onderzoeks- en ontwikkelingssteun, milieusteun en opleidingssteun.
Wanneer een subsidie of andere maatregel niet voldoet aan de AGVV, dan kan deze alsnog wel voldoen aan de staatssteunregels van de EU. Het moet dan alleen eerst aangemeld en goedgekeurd worden door de EC.
Wat is er gewijzigd in de AGVV?
De wijzigingen van de AGVV zorgen ervoor dat de lidstaten meer flexibiliteit krijgen om steunmaatregelen op te zetten en uit te voeren in sectoren die belangrijk zijn voor de transitie naar een klimaatneutraal Europa. Investeringen en financieringen in de productie van schone technologieën bijvoorbeeld. De wijzigingen zorgen voor:
- ze verruimen en stroomlijnen de mogelijkheden voor steun op het gebied van milieubescherming en energie, onder meer om de uitrol van hernieuwbare energie, decarbonisatieprojecten, groene mobiliteit en biodiversiteit te ondersteunen, en om investeringen in hernieuwbare waterstof te vergemakkelijken en de energie-efficiëntie te verhogen;
- ze vergemakkelijken de uitvoering van bepaalde projecten met begunstigden in verschillende lidstaten, zoals belangrijke projecten van gemeenschappelijk Europees belang op het gebied van onderzoek en ontwikkeling, door de steunintensiteiten en de aanmeldingsdrempels te verhogen;
- ze verruimen de mogelijkheden voor opleiding en omscholing in alle sectoren door opleidingssteun onder 3 miljoen euro vrij te stellen van de aanmeldingsverplichting;
- ze omvatten een groepsvrijstelling voor steunmaatregelen van de lidstaten om energieprijzen te reguleren, bv. elektriciteit, gas en met aardgas of elektriciteit geproduceerde warmte;
- ze voeren een zeer aanzienlijke verhoging van de aanmeldingsdrempels in voor milieusteun en steun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie;
- ze verduidelijken en stroomlijnen de mogelijkheden voor risicofinancieringssteun voor kleine en middelgrote ondernemingen en start-ups, alsook voor door het InvestEU-fonds ondersteunde financiële producten;
- ze verlengen de AGVV tot eind 2026 met het oog op de rechtszekerheid en de stabiliteit van de regelgeving;
- ze verhogen de drempels in de AGVV ook voor gebieden die niet specifiek worden herzien, om rekening te houden met de langere geldigheidsduur van de regels; en
- ze stemmen de bepalingen van de AGVV af op de nieuwe richtsnoeren inzake regionale steunmaatregelen, de richtsnoeren staatssteun ten behoeve van klimaat, energie en milieu, de risicofinancieringsrichtsnoeren, de kaderregeling betreffende staatssteun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie en de breedbandrichtsnoeren.